Keşfedin, ilham alın ve yeşil dönüşüm yolculuğunuzda GreeniX Blog’unu takip edin
Günümüzde iş dünyasında ve yatırım alanında sürdürülebilirlik, giderek daha fazla önem kazanıyor. Ancak sürdürülebilirlik artık sadece çevresel faktörlerle sınırlı değil. Finansal performansla sürdürülebilirlik arasındaki ilişkiyi anlamak ve değerlendirmek için "çifte önemlilik" kavramı ortaya çıktı. Bu yazıda, çifte önemliliğin tanımını, işletmeler ve yatırımcılar için önemini ve kurumsal sürdürülebilirlik stratejileri üzerindeki etkilerini daha detaylı inceleyeceğiz.
Çifte önemlilik kavramı, işletmelerin çevresel ve finansal faktörlerin hem etkilerini hem de bu faktörlerin işletmeler üzerindeki etkisini dikkate almasını sağlar. Geleneksel olarak, işletmeler sadece çevresel faktörlerin finansal performansları üzerindeki etkilerini değerlendirirken, çift önemlilik, çevresel ve finansal faktörler arasındaki karşılıklı ilişkiyi kabul eder. Bu, işletmelerin sürdürülebilirlik stratejilerini daha bütünsel bir şekilde oluşturmalarına ve uygulamalarına olanak tanır.
Çifte Önemlilik, sürdürülebilirlik raporlama yolculuğuna çıkan tüm şirketler için başlangıç noktasıdır ve başarılı raporlama ve denetim amaçları için süreçlerin açık ve iyi tanımlanmış olmasını sağlamak için önemli bir aşamadır.
Çifte Önemlilik değerlendirme sürecini kapsamlı bir şekilde anlamak ve uygulamak için aşağıdaki beş adımlı detaylı kılavuzu inceleyebilirsiniz.
Bu aşama şirketlerin faaliyetlerinin, iş ilişkilerinin, coğrafi varlığının ayrıntılı bir analizini ve stratejik, finansal ve ESG politikalarının incelenmesini içerir. Değerlendirme, şirketin yapısının ve çevresel, sosyal ve yönetişim ayak izinin nüanslarını anlamak için işbirlikçi bir yaklaşım gerektirmektedir.
2. Aşama: Etkilerin, Risklerin ve Fırsatların Analizi
· Etki: Etki, bir şirketin çevre ve toplum üzerinde gerçekleştirebileceği somut etkidir. Etkiyi tanımlarken üç önemli kriter bulunmaktadır: belirli bir zaman diliminde (kısa, orta ve uzun vadeli), etkinin potansiyeli ya da gerçekleşmiş olması ve etkinin olumlu ya da olumsuz olması.
· Riskler ve Fırsatlar: Bu kavramlar aslında finansal açıdan bağlantılıdır. Şirketin çevresel ve/veya toplumsal değişikliklerden kaynaklanabilecek finansal riskleri ve fırsatları ifade eder. Bu kavramlar için de iki önemli kriter belirlenmelidir: belirli bir zaman diliminde (kısa, orta ve uzun vadeli), risk ya da fırsatın potansiyeli ya da gerçekleşmiş olması.
Bu adım, kuruluşların çeşitli kaynaklardan yararlanarak sürdürülebilirlik konularını derinlemesine incelemelerini gerektirir. Bu kaynaklar arasında TSRS (Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standardı), diğer ESG çerçeveleri, bilimsel araştırmalar ve medya içgörüleri yer alır. Bu bütünsel yaklaşım, sürdürülebilirlik ortamını, potansiyel finansal sonuçlar da dahil olmak üzere kapsamlı bir şekilde anlamamızı sağlar. Bu adım, organizasyonların sürdürülebilirlikle ilgili önemli konuları anlamalarını ve bu konulara uygun stratejiler geliştirmelerini sağlar.
3. Aşama: Etki, Risk ve Fırsatların Şiddetinin Değerlendirilmesi
Sürdürülebilirlik konularını öncelik sırasına göre sıralamak için bir puanlama mekanizması geliştirilerek, malzeme olarak kabul edilmesi ve dolayısıyla ESRS altında raporlanması gereken konular belirlenecek. Bu süreç, kapsamlı bir değerlendirme sağlamak için departmanlar arası iş birliğini gerektirir. Bu aşama, kuruluşa ve paydaşlarına olan potansiyel etkileri derinlemesine anlamayı sağlayacak olan kapsam, ölçek, düzeltilebilirlik ve olasılık gibi detaylı kriterleri içerir.
Ayrıca, Finans departmanının bu değerlendirmelere somut rakamlar ve yorumlar ataması, değerlendirmelerin TSRS kapsamında gerektiği gibi kuruluşun mali gerçekliğine dayanmasını sağlaması gerekecektir.
4. Aşama: Stratejik Paydaş Katılımı
Paydaşlarla etkileşim, Çifte Önemlilik Değerlendirmesini zenginleştiren stratejik bir süreçtir. Nitel ve nicel yöntemlerle çeşitli görüşler elde edilir. Tedarikçi ve çalışanlarla görüşmeler, sürdürülebilirlik uygulamaları hakkında değerli fikirler sağlar. Toplanan geri bildirimler, sürdürülebilirlik ekibi tarafından değerlendirilip yönetim kuruluna sunularak stratejilerin geliştirilmesine zemin hazırlanır. Bu süreç, kuruluşun stratejik hedefleriyle uyum sağlar ve yenilikçi çözümler üretir.
5. Aşama: Sonuçların Değerlendirilmesi
Bu aşamanın temel bir unsuru, Çifte önemlilik bulgularını paydaşlara iletmeye yardımcı olan görsel bir araç olan Çifte önemlilik matrisinin geliştirilmesidir. Bu matris, raporlama sürecinde şeffaflığı ve hesap verebilirliği artırır.
Çifte önemlilik konusunu etkin bir şekilde ele almak için şirketler, sürdürülebilirlik stratejilerine ve raporlama pratiklerine çevresel ve finansal unsurları entegre etmelidir. Bu süreç şunları içerir:
Çifte önemlilik, işletmelerin ve yatırımcıların sürdürülebilirlik risklerini ve fırsatlarını nasıl algıladığı ve yönettiği konusunda bir paradigma değişikliğini temsil eder. Çevresel ve finansal faktörlerin çift etkisini tanıyarak, şirketler paydaşları için değer yaratabilir ve uzun vadeli finansal performans ile dirençliliği artırabilir. Çifte önemlilik, işletmeler için sadece stratejik bir zorunluluk değil, aynı zamanda hızla değişen dünyada sürdürülebilir büyüme ve refahı açığa çıkaran bir katalizördür.
Çifte önemlilik kavramını benimsemek, işletmeler için bir dönüşüm anlamına gelir. Bu, sürdürülebilirlik stratejilerinin geleneksel olarak finansal hedeflerle nasıl entegre edilebileceğini yeniden düşünmeyi gerektirir. İşletmeler, çevresel ve finansal faktörlerin birbiriyle nasıl etkileşimde olduğunu anlayarak, riskleri belirleyebilir, fırsatları değerlendirebilir ve uzun vadeli büyüme stratejilerini buna göre şekillendirebilirler. Bu, işletmelerin hem finansal performanslarını iyileştirmesine hem de çevresel etkilerini azaltmasına olanak tanır.
Yatırımcılar için çifte önemlilik kavramını anlamak, uzun vadeli yatırım stratejileri geliştirmek için önemlidir. Çevresel ve finansal faktörlerin birbirleriyle nasıl etkileşimde olduğunu değerlendirmek, yatırımcıların daha bilinçli kararlar almalarına yardımcı olur. Bu, yatırımcıların sürdürülebilirlik performansını değerlendirirken finansal getirilerini de göz önünde bulundurarak portföylerini optimize etmelerini sağlar.