EcoVadis Nedir ve Şirketiniz Neden Bu Değerlendirmeye Hazır Olmalı?
Sürdürülebilirlik, günümüz iş dünyasında yalnızca bir sosyal sorumluluk alanı değil; aynı zamanda kurumsal itibarın, yatırımcı ilgisinin ve küresel tedarik zincirlerine entegrasyonun temel belirleyicisidir. Bu kapsamda, dünya genelinde 130.000'den fazla şirket tarafından kullanılan EcoVadis, işletmelerin çevresel, sosyal ve etik performanslarını sistematik biçimde değerlendiren lider bir sürdürülebilirlik derecelendirme platformudur.
EcoVadis Değerlendirme Sisteminin Yapısı
1. Değerlendirme Temaları
EcoVadis değerlendirmesi dört ana tema üzerinden gerçekleştirilir:
- Çevre (Environment)
- İş Gücü ve İnsan Hakları (Labor & Human Rights)
- Etik (Ethics)
- Sürdürülebilir Tedarik (Sustainable Procurement)
Her tema, üç temel düzeyde değerlendirilir:
- Politika ve taahhütler
- Uygulama süreçleri
- Ölçülebilir sonuçlar ve performans göstergeleri
2. Şirket Segmentasyonu ve Anket Kapsamı
EcoVadis, şirketleri çalışan sayılarına göre aşağıdaki dört segmentte değerlendirir:
Segment
|
Çalışan Sayısı
|
Anket Özelleştirmesi
|
Extra Small
|
1–25
|
Sadeleştirilmiş; bazı göstergeler devre dışı
|
Small
|
26–99
|
Kısa anket; temel göstergeler
|
Medium
|
100–999
|
Orta kapsamlı anket
|
Large
|
1.000+
|
Tüm göstergeler etkin
|
Anket kapsamı, şirketin sektörü ve ülkesine göre dinamik olarak belirlenir. Ekstra küçük şirketlerde bazı göstergeler (ör. üyelik onayları, operasyon kapsamı) sistem tarafından otomatik olarak hariç tutulur.
3. Belge Yükleme Kuralları
- Maksimum belge sınırı: Tüm segmentler için en fazla 55 adet destekleyici belge yüklenebilir.
- Kabul edilen dosya formatları: .pdf, .doc(x), .xls(x), .jpg, .png, .ppt(x), .txt vb.
- Tek belge boyutu sınırı: Maksimum 30 MB
- Dil: Belgeler herhangi bir dilde olabilir. Açıklama kısmının İngilizce olarak yapılması önerilir.
- Geçerlilik: Belgelerin %80’i son 3 yıla, politika ve prosedürler en fazla 8 yıla ait olmalıdır.
- Belgeler ayrı ayrı yüklenmelidir. Farklı içeriklerin birleştirildiği dosyalar (ör. tek PDF'e toplu yükleme) geçersiz sayılır.
EcoVadis Puanlama ve Madalya Sistemi
EcoVadis, şirket performansını 0–100 arası puanla değerlendirir. Güncel madalya kriterleri:
Madalya
|
Yüzdelik Dilim
|
Koşul
|
Platin
|
İlk %1
|
Tüm temalarda en az 30 puan
|
Altın
|
İlk %5
|
Tüm temalarda en az 30 puan
|
Gümüş
|
İlk %15
|
Tüm temalarda en az 30 puan
|
Bronz
|
İlk %35
|
Tüm temalarda en az 30 puan
|
Madalya Yok
|
Alt %65
|
Madalya verilmez
|
Ek kriterler:
- Bir temadan 30 puan altı alınması durumunda madalya verilmez.
- Yüksek riskli sektörlerde faaliyet gösteren şirketlere madalya verilmez (ör. silah, kömür, tütün).
- Ciddi olumsuz medya bulguları (360° Watch) madalya almayı engelleyebilir.
Değerlendirme Süreci
- Profil Oluşturma: Sektör, faaliyet ülkesi, şirket büyüklüğü ve diğer temel bilgiler girilir.
- Anketin Doldurulması: EcoVadis, şirketin segmentine ve faaliyet alanına göre özelleştirilmiş anket sunar.
- Belge Yükleme: Her soruya destekleyici kanıt belgeleri yüklenir. Her belge açıklamalı ve tarihli olmalıdır.
- Uzman Analizi: EcoVadis analistleri, beyanlar ve belgeleri değerlendirerek skorları belirler.
- Sonuç Raporu (Skor Kartı): Tema başına skorlar, toplam puan, sektör karşılaştırması ve gelişim önerileri sunulur.
- Geçerlilik ve Güncelleme: Skor kartı 12 ay geçerlidir. Süresi dolduğunda yeniden değerlendirme gerekir.
Sık Hatalar ve İyi Uygulamalar
Yaygın Hatalar
- Dosya yükleme kurallarına uymamak
- Eski tarihli veya imzasız belge sunmak
- Sadece politika yükleyip uygulama/sonuç kanıtı eklememek
- Belgeleri birleştirip tek dosya olarak yüklemek
- Sadece EcoVadis için yazılmış, iç kullanımda olmayan belge sunmak
Başarılı Uygulamalar
- Belgelerde şirket logosu, tarih ve yetkili onayı bulundurmak
- İngilizce özet ve doğru kategori eşleştirmesiyle belge yüklemek
- ISO 14001, ISO 45001 gibi geçerli sertifikalar sunmak
- Çevresel ve sosyal performansa ilişkin somut KPI’lar paylaşmak
- Anketi departmanlar arası koordinasyonla doldurmak
Sonuç ve Tavsiyeler
EcoVadis, sadece bir puanlama platformu değil, aynı zamanda işletmelerin sürdürülebilirlik yönetimini geliştirmesi için somut bir araçtır. Şirketlerin bu süreci, kendi ESG kapasitesini analiz etme ve kurumsal şeffaflığı güçlendirme fırsatı olarak görmesi gerekir.
Hazırlık için öneriler:
- Doğru segmentte başvuru yapın
- Sadece güncel ve geçerli belgeleri seçin (tarih, imza, kurum içi onaylı)
- Belgeleri ayrı ayrı ve özetli yükleyin
- Her tema için politika, uygulama ve sonuç zincirini tamamlayın
- EcoVadis yardım merkezi ve sektörel rehberlerden yararlanın
Değerlendirme belge sınırıyla sınırlıdır (max. 55 adet). Bu nedenle kalite ve uygunluk, sayıca fazlalıktan daha önemlidir.
Kaynaklar:
- EcoVadis Support Center (support.ecovadis.com)
- EcoVadis Medals Criteria 2024
- CSR Europe & EcoVadis Sustainable Procurement Barometer
- Harvard Business Review, Forbes, Schneider Electric – ESG case studies